Polska łaciata. Ciechocinek od przodu i od tyłu.

Tego się pewnie juz nie zauważa, ale Polska jest konglomeratem jakich mało. Zbitką dzikości i cywilizacji, nowoczesności i przaśności, mądrości i idiotyzmu, piękna i brzydoty.

Tak sobie wyobrażam Kielce, symbol, jako szczyt ohydy,
Jak jakiś Paramount najgorszej małomiasteczkowej brzydy.
A może piękne to jest, ach, miasteczko, ach, i nawet miłe
I niełatwo jest w nim złapać nawet kiłę...
W każdym razie tam przyjacielem być i w tych warunkach
Trudniej jest niż w afrykańskich najpiekielniejszych wprost stosunkach.
Gdy człowiek gębą sra,
A tyłkiem podpatruje obroty gwiazd i mgławic dalekich spirale (...)

                            Witkacy

Z drugiej zaś strony pełno u nas pięknych pejzaży, wierzb rosochatych jak z Szopena, tam tadam tadadadam tadam, lasów jak mało gdzie, wiosek strzechą krytych, zamków, dworków i bukolicznych okolic.

Niemniej Ciechocinek przerósł wszelkie oczekiwania. To jest mistrzostwo Polski w łaciatości, mówię wam. Nie wierzycie? W ogóle łaciatość się wam z szacownym Ciechocinkiem nie kojarzy? My też wcale się tego nie spodziewaliśmy, po raz n-ty pędząc autostradą Amber Gold One na północ.

Ale jednak, proszę Państwa, ale jednak...

Ciechocinek jest miejscem w którym sezon trwa cały rok. Powered by NFZ.

Kojarzy się przede wszystkim emerycko, wypoczynkowo i słono. W Ciechocinku gdzie park zdrojowy Maxi Kaz rusza na łowy. Wszyscy znają.

Ta piosenka jest przykładem
Na to, że to nie wstyd żaden
W Ciechocinku się urodzić
I niewiasty tam uwodzić

Tekst jest perłą, a muzykę
Trzeba nazwać majstersztykiem


Choć głośno o mnie w Warszawie
Pozwólcie że się przedstawię
Kazik mi na imię dali, w skrócie Kaz
W Ciechocinku mam mieszkanie
Tu przyjezdne bawię panie
Umilając im sanatoryjny czas
(...)
Zawsze wszystko daje z siebie
Żeby były w siódmym niebie
Ale tylko jeden raz
Taki ze mnie Maxi Kaz
Zimny jak polodowcowy głaz

W Ciechocinku, tam gdzie dom zdrojowy
Maxi Kaz rusza na łowy
Na deptaku czai się na panie
Każda szansę dziś dostanie
Taki ze mnie Maxi Kaz

         T-Raperzy znad Wisły

Ktoś zrobił krzywdę ś.p. Jerzemu Waldorffowi wystawiając mu tenż pomniczek.

Miłe, urocze miasteczko, z wielkimi tradycjami, jest tu parę rzeczy, że nikt nie zaprzeczy. Tężnie na przykład.

Na widok tężni doznałem takiego zachwytu, że zapomniałem zamknąć samochód i pobiegłem zwiedzać. Powiem szczerze, że to są dość niewiarygodne konstrukcje. Niewiarygodnych rozmiarów. Trudno po prostu sobie wyobrazić że ktoś stawia dzisiaj takie olbrzymy li tylko po to, aby dla zdrowotności było. No i solanka się w nich zagęszcza oczywiście. Dzisiaj po prostu takie budowle byłyby nieopłacalne, nawet jakby Unia sypnęła kaską. I choćby nie wiem jak się wytężał, to nie udźwignie- taki to ciężar. Tymczasem ku uciesze kuracjuszy i fotografów z Łodzi w Ciechocinku stoją trzy niebosiężne i długie łącznie na dwa kilometry tężnie, dzięki którym można się nasycić jodem, sodem i potasem, ale oprócz tego na które da się wejść i obejrzeć świat z wysokości 16 metrów.

 

Tężnia, proszę Państwa składa się z 7000 dębowych pali, na których opiera się konstrukcja ze świerka i sosny, do której przymocowano tarninę. Spływa po niej solanka, czerpana z podziemnych żródeł i odparowuje, zwiększając zagęszczenie soli w wodzie. Na końcu rurociąg tłoczy zagęszczony roztwór do warzelni- jak 190 lat temu, gdzie w kadziach wytwarza się z niej sól. Warzelnia wciąż ta sama, i warta obejrzenia, bo jest w niej ciekawe muzeum- stoi na obrzeżach Ciechocinka od strony Wisły.

Łaciatość Ciechocinka nagle wali człowieka w łeb. Jest to miasto, w którym sezon trwa okrągły rok, tłumy spacerują ulicami, świątek, piątek czy niedziela. Tłumy oblegają fontannę Grzybek i siedzą na ławkach. Średnia wieku oscyluje w okolicach 75-tki, oczywiście. No może 70- tki, wliczając noworodki w wózkach za 500 plus. Jedną trzecią dawnych sanatoriów przerobiono na wypas spa salony odnowy biologicznej, chemicznej i fizycznej, pod którymi stoją Mercedesy klasy S, zapewne członków zarządu KGHM i Orlenu, a przynajmniej tak oni wyglądali na pierwszy rzut oka.

Hotel St. George. Przed nim rzeźba- "St. George walczy ze smokiem".

Cerkiew ciechocińska

Druga jedna trzecia to nieco odnowione domy sanatoryjne z czasów komuny, należące niegdyś do zjednoczeń przemysłu takiego lub owego albo związków mleczarstwa, drobiarstwa i jajcarstwa.

-A pan kto? -ORMO! (cytat)

Trzecia jedna trzecia wali po oczach i mózgu, o ile tylko przez chwilę się nad nimi zastanowimy. To ruiny.

Ostatni pekaes odszedł w przeszłość.

Ponieważ wszystko to jest zglajszachowane, przemieszane i skryte w zieleni, a do tego nieco przypomina resztę Polski - można tę ostatnią jedną trzecią przeoczyć. Tak jak zwykle przeoczamy resztę Polski. Niemniej w TAKIM mieście są te ruiny przynajmniej zastanawiające.

No i powiem Wam, że stoją tam takie ruiny, przy których wysiadają co mniejsze średniowieczne zamki. Serio

Wleźliśmy sobie na tężnie, gdzie belki z trzystuletnich dębów pachniały upojnie solanką. Rozejrzeliśmy się. Coś tam majaczyło dziwnego między drzewami. Takie coś niewyraźne. Potem poszliśmy w tamtym kierunku.

Na płocie wisiał baner. Ten baner stanowił szczyt kuriozum. Gdyby jeszcze ten baner nie wisiał, to człowiek by sobie nic nie pomyślał, ale jednak wisiał. 50 metrów dalej można było porównać sobie wizje z baneru z rzeczywistą rzeczywistością. Okazało się że nadal mamy rok 2016 ty.

Sam budynek basenowy był po prostu ekstra! To znaczy dla tych, którzy lubią ruiny. Ja lubię, zwłaszcza spektakularne. Te są fantastyczne i bardzo korzystnie otwarte dla zwiedzających. Nie wolno, ale można (cytat).

Basen termalno- solankowy został otwarty w 1932 roku, z udziałem prezydenta Ignacego Mościckiego. Zaprojektowano go w stylu czystego modernizmu- architektami byli Romuald Gutt i Stanisław Szniolis, działający według wytycznych dr Chrapowickiego. Obiekt kosztował 900 tys. ówczesnych złotych i był wybudowany wedle najwyższych standardów, wykorzystując ciechocińską gorącą solankę. Był specjalne przybasenowe plaże (z nachyleniem w stronę południową), boiska do siatkówki, kawiarnia i, zgodnie z tradycją Maxi Kaza, sala dansingowa. No Santropez normalnie!

Zachowały się zdjęcia i projekt:

http://bcpw.bg.pw.edu.pl/Content/1365/11arbud32_nr_12.pdf

Architektura basenów to po prostu samo sedno lekkiego, klarownego modernizmu w stylu opisywanego ostatnio Bauhausu (LINK), opartego na kontrastach płaszczyzn i lekkich filarów. Do tego ta kilkudziesięcioletnia patyna!

Baseny przestały działać w 2001 roku. W 2011 zostały kupione przez pewną firmę, która do dzisiaj kopie się z koniem decyzji o warunkach zabudowy na terenie uzdrowiskowym. Tak to już jest u Mc Donalda (cytat).

W centrum miasta Ciechocinka stoi sobie także dworzec kolejowy. To znaczy się- on tak wygląda.

 Ale to nie jest dworzec- to „sklep ze starociami”, chociaż bardziej mógłbym go określić jako muzeum- jest tam ciekawiej niż w różnych muzeach regionalnych jakie się oglądało. Państwo właściciele, zupełnie niesłusznie nie pozwalają robić tam zdjęć. A zamiast tego powinni sprzedawać bilety po 2 złote. Tylko żadnych ulg dla emerytów! W Ciechocinku nie ma nikogo innego.

Dworzec stoi zupełnie nieużywany w całkowitym komplecie, był wybudowany w 1902 roku, w miejsce dawnego drewnianego budynku z 1869 -go. Wnętrze ma bardzo ciekawy okrągły, dwukondygnacyjny westybul, którego nie spodziewalibyśmy się w prowincjonalnej stacji kolejowej. Jednak Ciechocinek, od czasów powstania uzdrowiska nigdy nie był specjalnie prowincjonalny, już raczej snobistyczny, zarówno w Królestwie Polskim za Cara, jak i w II RP za Mościckiego. A i w III RP, za czasów rocznych terminów oczekiwania na sanatorium z NFZ także dosyć elitarnie jest tutaj trafić.

Ciechocinek założony był z początku jako przedsięwzięcie do produkcji soli, po tym kiedy rozbiór Polski podzielił kraj tak, że Bochnia i Wieliczka dostały się Austrii. Za sprawą Stanisława Staszica, faceta niespożytej energii i człowieka renesansu, oraz Ksawerego Druckiego- Lubeckiego- ministra skarbu w Królestwie Polskim, zbudowano tężnie i warzelnię. Już od samego początku tego działania, najpierw po amatorsku, w drewnianych wannach w oberży folwarku Ciechocinek, organizowano kąpiele lecznicze. Potem coraz szybciej Ciechocinek się profesjonalizował uzdrowiskowo- w miejscowym zajeździe zainstalowano cztery miedziane wanny w których w 1836 roku pluskało się ponad sto dwadzieścia kuracjuszy.

Też bym się popluskał w miedzianej wannie. Niezależnie od własności zdrowotnych solanka w Ciechocinku ma bardzo przyjemną temperaturę- do 37 stopni. Palce lizać! (u stóp).

Już za chwilę zostały wybudowane Miejskie Łazienki- zakład kąpielowy. Kiedy otworzono wspomnianą linię kolejową- miasto doznało boomu inwestycyjnego i masowego napływu turystów- dzięki kolei zaczęto Ciechocinek nazywać „przedmieściem Warszawy”.

W latach 30-tych, gdy prezydent Mościcki otwierał baseny, Ciechocinkiem zajął się Zygmunt Hellwig- wszechstronnie wykształcony architekt ogrodów- studiował w Anglii i na amerykańskim Harwardzie- to on zorganizował kwietniki i atrakcje ogrodowe (np., zegar kwiatowy) i forsował dalszą rozbudowę terenów parkowych w duchu miasta-ogrodu. Przedwojenny Ciechocinek stał się jednym z najładniejszych miasteczek w kraju i ciągnęły tam tłumy odwiedzających.

Nadal ciągną.

Tłumy kuracjuszy mijają bez zauważania budynek sanatorium „Wiarus”, stojący w samym centrum miasta-ogrodu i zajmujący ze cztery hektary. Bez zauważania- bo łaciatość Polski jest na co dzień dla jej mieszkańców niedostrzegalna. Przyzwyczailiśmy się. Nic takiego. Budynek sanatorium „Wiarus” samą nazwą wskazuje do kogo należał. Agencja Mienia Wojskowego, oczywiście. Na początku lat 2000-ych został sprzedany. Na razie tyle.

Piłem w Spale, spałem w Pile, hej- okej

I to jest na razie tyle, hej- okej

(cytat)

Zamiast tabliczek z nazwami ulic w Ciechocinku stoją na skwerach takie krzaczaste drogowskazy. Powoduje to że co 300 metrów spaceru (nie przesadzam) jesteśmy pytani przez zdezorientowane starsze osoby o drogę.

Podobnie prezentują się w dużej części Łazienki Miejskie nr 3- wspaniały pałac w otoczeniu parkowej zieleni. Ten, w odróżnieniu od sanatorium „Wiarus”, projektował Jerzy Majewski. W 1898 roku to było, dzięki czemu Łazienki nawet jako ruina prezentują się dzisiaj imponująco. Niewiele mniej imponująco niż pozostałe kompleksy Łazienek Miejskich- odnowione i wspaniałe.

To były czasy- na parterze budynku były wanny do kąpieli błotnych i borowinowych, a na piętrze solanki. Klient mógł sobie wybrać w jakiej wannie chce się pławić- porcelanowej czy miedzianej. Można było wynająć także najdroższy gabinet solankowy, z dwoma wannami z porcelany i buduarem. Niemniej, jak kto chciał tylko samą kąpiel błotną- płacił rubelka i mógł się taplać do woli. Doktor Mieczkowski w 1873 roku radził: „Przybywający na kuracyę w drugim sezonie [Lipiec, Sierpień] szczególnie jeśli przyjeżdżają z liczną rodziną, niech sobie wprzód zamówią mieszkanie”. Znaczy się obłożenie było.

Ten budynek nie zmienił się ani na jotę. Łazienki nr 2, zdjęcie z 1933 roku.

Dzisiaj też jest. W ogóle pod różnymi względami w Ciechocinku jest tak jak dawniej. Idziemy sobie parkiem zdrojowym w porze obiadowej, podchodzimy pod pijalnię wód, a tam- fajf!

I co myślicie że nikogo tam nie ma na owym oldskulowym fajfie? Mylicie się- tłum nieprzebrany tańczy do disko mjuzik. Usiąść nie ma gdzie. Jak za Staszica (z wyjątkiem disko mjuzik).

Maxi Kaz byłby zadowolony.

Nawet spotkaliśmy jednego Kaza.

Ciechocinek jest fajny też pod względem wielkości- doskonale wpisuje się na nasze listy pochwalne Małych Miasteczek- LINK- da się go szybko obejść, a nawet wyjść na manowce w stronę rzeki Wisły. Bo leży nad Wisłą, bądź co bądź, lecz z powodów licznych powodzi (największa z 1924 roku) odnosi się do niej dzisiaj dość wrogo, za pomocą wałów przeciwpowodziowych. Przy okazji pobytu w Ciechocinku nawiązaliśmy bezpośredni kontakt z rzeką Wisłą- chcieliśmy przejechać sobie (groblą) na wiślaną wyspę- wzorem Pana Samochodzika z „Wyspy Złoczyńców”. Jednak napotkaliśmy niespodziewane przeszkody.

Niestety nasz pojazd, choć też włoski, nie jest amfibią na bazie Ferrari 410 Superamerica.

I co myśleć o łaciatości Ciechocinka? A szerzej- co myśleć o łaciatości Polski? Niektórzy strasznie na nią narzekają.

Nic nie myśleć. Myśleć pozytywnie. Nie ma drugiej takiej łaciatości na świecie.

Fabrykant

P.S.

A co tam. Zacytujemy sobie cały utwór. Łona i Weber „Napisz sobie pocztówkę”. Tak się jakoś skojarzyło:

Napisz tak:
Tu żyć się nie da, tu nie da się mieszkać.
Mało, że syf i bieda, to do tego depresja.
Władza nie głaszcze, raczej myśli jak cię zarżnąć,
a na przykład chodnik - krzywy. O proszę bardzo.

Deszcze i grad, i burze,
i nieuprzejmi tubylcy o ludożerczej naturze.
Dla ducha rzeczy też nieciekawe:
dwa teatry, jedno kino - no to nie chodzę nawet.

Kotlet w knajpie dają na zimno.
Brak zieleni. Gdzieniegdzie karłowata roślinność.
Mężowie bez szans najmniejszych na zmianę losu,
bowiem żony nie prasują tu koszul.

Niesłychanie nudny program zabaw
i ten nieinspirujący krajobraz. On nie pomaga.
Poza tym u mnie dobrze, jeszcze jakoś jadę.
Do zobaczenia, ściskam,

Tadek.

Albo pisz tak: Zgroza!
Tutaj szesnastolatki w wyuzdanych pozach
stoją w parkach głodne zbliżeń.
Ja w ich wieku z seksu to... Leśmian, Petrarca najwyżej.

Trudno za punktualność dać tu dyplom,
tramwaje za wolno, autobusy za szybko,
taryfiarze precz! cała ta złodziejska dzicz.
Tu nic nie działa. Tu nic nie jeździ. Nic!

Mało rozrywek, z kim tu wypić,
kiedy nic nie łączy tutaj nikogo z nikim?
Wprawdzie z ludźmi pogadasz, ale tu ważny detal:
marudne to i strasznie lubi ponarzekać.

W kulturze syf, trudno pojąć.
Jest filharmonia, ale wiolonczele nie stroją.
Poza tym u mnie dobrze, jeszcze jakoś ogarniam.
(Eee)
Pozdrawiam i całuję,

Maria.

Tyle dziur jest zapadłych w Polsce i
że akurat tobie przyszło żyć w najgorszej z nich,
że w takiej nędznej miejscówce los cię zamknął.
(och)
Wyślij sobie pocztówkę stamtąd.

Zanim szlag zdąży choćby cię tknąć
to ty: raz - weź pocztówkę, dwa - wyślij ją gdzie bądź.
Ślij w dowolnym kierunku, możesz strzelić:
Kuala Lumpur, Ułan Bator, Delhi.

Napisz jakie tu złe syczą szepty
i że jedyny widok tu to brak perspektyw,
i że jedyny dźwięk tu to warkot maszyn,
co nimi na zachód frunie emigrantów masyw.

Podpisz i przeczytaj, co tam wypływa?
Obraz fałszywy dość, ale frustracja prawdziwa.
Bólu sporo, chociaż faktów promil,
jeden średnik, więc literacko to się jakoś broni.

Wyjmij ją z szuflady, nie kryj jej w torbie.
Dopisz adres, niech to będzie gdziekolwiek
i wyślij. Nie oczekuj burzy na tej niwie,
ale czy ktoś się ubawi przy lekturze? Niewątpliwie.

Tyle dziur jest zapadłych wszędzie,
więc ty ślij pocztówkę, ślij ją czym prędzej.
Niech ci rozjaśni horyzont to, że
tam gdzie ją wyślesz prawdopodobnie jest znacznie gorzej.

 

Jeżeli się podobało - byłbym bardzo wdzięczny za wszelkie udostępnienia.
Dzięki!

http://www.ciechocinek.pl/upload/file/zdroj/2011/7_2011/14.pdf

http://www.ciechocinek.pl/140,l1.html#

http://www.tp.com.pl/turystyka/ciechocinek-dla-ciekawych.html

https://pl.wikipedia.org/wiki/Ciechocinek

Wydaję właśnie moją debiutancką książkę.

 

To klasyczny kryminał, dziejący się - to dało się łatwo przewidzieć - w moim rodzinnym mieście Łodzi. Rzecz inspirowana prawdziwymi wydarzeniami, kiedy to po rewolucji robotniczej zastrzelono w tramwaju łódzkiego milionera - Juliusza Kunitzera. Od tego się zaczyna, a potem trzeba to wszystko rozwikłać...

Książka o mieście próbującym zagoić rany i zbrodni, która może otworzyć je na nowo.

"Tramwaj Tanfaniego" jest do kupienia w dobrych łódzkich księgarniach, oraz wysyłkowo tutaj: LINK

Zapraszam także do obserwowania strony facebookowej "Tramwaju", a nic co łódzkie nie będzie Wam obce:

https://www.facebook.com/…/Tramwaj-Tanfani…/100072292126891/

Obserwujcie, udostępniajcie i polecajcie, a autor będzie rozkwitał.