Epitafium

Będąc młodą lekarką (cytat) i przeglądając „Małą Historię Fotografii” przerzuciłem kilkadziesiąt zdjęć, które zamieszczone są w tej książce. Przykuł moją szczególną uwagę (jak to on zawsze potrafi) Henri Cartier Bresson, o którym napisało się poprzednio, oraz jeszcze jedno zdjęcie. To:

Nil, 1854 r, John. B. Greene

Można spekulować, czy zmarły w młodym wieku John Beasley Greene, który zrobił to zdjęcie w roku 1854 nie był przypadkiem prekursorem, pionierem.

Oj, był chyba.

Jednym z pierwszych fotografów, który spróbował uchwycić Pustkę i Nicość.

Nie sfotografować Coś, tylko złapać w kadr Nicość. To bardzo, bardzo trudne, wbrew pozorom.

Nicość nie daje się złapać byle komu. Jest jak kot, chadzający własnymi drogami.

Dzisiaj świetnie potrafi obłaskawić, zmylić i schwytać nicość Josef Hoflehner, którego zdjęcia poznałem dzięki Krzysztofowi Gol'owi, oraz Markowi Zuckerbergowi.  Ma zmysł, ma niezwykłe wyczucie, żeby sprawić by Nicość jadła mu z ręki.

Boats in Fog, Vietnam 2012, Josef Hoflehner

Railroad Crossing, Nebraska, Josef Hoflehner

Jednak nawet jemu Nicość czasami się wymyka (moim zdaniem).

Najlepiej opłacany fotograf świata, niejaki Andreas Gursky, także jest tropicielem nicości. Jego pustka jest doceniana. Oto najdroższe zdjęcie świata (4,3 mln. dolarów). 
 

Brzeg Renu, 1999. Andreas Gursky

Dzisiaj Andreas Gursky, Josef Hoflehner, lub inni ich epigoni przyciskają ze znudzeniem spust cyfrowego wielkoformatowca, czy innej lustrzanki i zrzucają sto zdjęć na komputer, z których wybiorą jedno do wrzucenia na Facebooka.

Wyobraźmy sobie jak mogło to wyglądać w 1854 roku, gdy wczasy w Egipcie oznaczały wyprawę, z której można było nie wrócić (taki właśnie był los Johna B. Greene). Trzeba było dźwigać wielką drewnianą skrzynię aparatu, ustawiać ją na statywie i pracochłonnie utrwalać zdjęcia na szklanych, czy metalowych płytkach pokrytych emulsją. Płytki też niosło się ze sobą.

I pomimo tego John Beasley Greene znalazł odwagę i talent, by swojego aparatu nie kierować wyłącznie w stronę Sfinksa, beduinów, wielbłądów, Kairu, tylko w stronę niesfornej, trudno uchwytnej, pustynnej Nicości.

Niewiele wiadomo o nim. Mieszkał w Paryżu, był synem bankiera, co zapewne ułatwiało mu start.

W wieku lat dziewiętnastu (!!!) w 1853 roku pojechał na wyprawę do Egiptu, skąd przywiózł kilkadziesiąt negatywów. Więcej informacji o nim można wyczytać po francusku, niż po angielsku, ponieważ był jednym z założycieli Societe Francaise de Photographie.

Nie wrócił ze swojej trzeciej wyprawy do Egiptu w roku 1855, zginął młodo, zostawiając po sobie refleksyjne widoki na szklanych płytach, oraz wytyczoną, niekonwencjonalną drogę, którą później poszli inni.

Chwała odważnym eksperymentatorom!

Cześć jego pamięci!