A-DEP? IMHO WTF?

Co za głąby! Ci inżynierowie.

(Inżynierowie zawsze kłamią- powiedział inżynier Fabrykant)

Człowiek tak robi te zdjęcia i robi i rzadko się zastanawia. Ma pod palcami multum kółeczek i przycisków, i przyciska je tak bezrefleksyjnie i odruchowo. A przecież warto pochylić się nad historią bezsensownie zmarnowanego pomysłu na ułatwienie życia. Pomysł był dobry, ale końcowe wykonanie- jak zwykle w komunizmie. I do tego to w japońskim kapitalizmie było.

Każdy, kto kupił lustrzankę Canona po roku 1988-tym, znajdzie na swoim aparacie kółeczko trybów- wiecie, tam gdzie można ustawiać te wszystkie P, Av, Tv, M, (dla Nikonowców P, A, S, M) program zielony, dla zielonych i sportowy dla sportowców, oraz krajobrazowy dla Giewontu i jeszcze makro dla mróweczek. Niektórzy zapewne korzystają z tych prefiksowanych trybów tematycznych (w dolnej części kółeczka), ale jak dowiedzą się w końcu jak działa przesłona i czas na zdjęcie- przestawiają się na górną „zaawansowaną” ćwiartkę kółeczka i jadą na priorytecie przesłony, albo czasu, albo, jak ciemno to nawet Manualu. No i tak jadą i jadą i nawet nie zauważają, że na tym kółeczku jest (i to po stronie „zaawansowanej”!) jeszcze jeden program:

A-DEP.

Nikt z niego nie korzysta. Nikt!

Pan korzysta? A może Pani korzysta? Nie słyszę. Dziękuję za zaufanie- znowu jednogłośnie (cytat).

A program ten jest na kółeczku nastaw we wszystkich lustrzankach Canona od 26-ch lat!

O co chodzi? To jakieś kuriozum. Curiosum nawet.

To coś takiego jak atawizm u psa, który kręci się, „ugniata sobie trawę” przed położeniem się na dowolnie twardym legowisku. Pomimo że mieszka w bloku z wielkiej płyty w centrum miasta.

Skąd to się w ogóle wzięło? U Canona, bo u psa- to nie wiem.

Z szalonej rywalizacji lustrzanek autofokus w latach 90-tych. Z zachłyśnięcia się możliwościami elektroniki (W tym wypadku było to zachłyśnięcie aż do zadławienia). Po tym jak wszyscy wielcy producenci wypuścili już swoje systemy autofokus, a publiczność zakrzyknęła- wow!, nastąpiła eskalacja zbrojeń- kto wsadzi więcej ułatwień dla fotografującego i więcej automatycznie działających gadżetów. Pomysłów było wiele- większość udanych mamy wszyscy w swoich lustrzankach. Nieudane wymarły śmiercią naturalną. Z wyjątkiem A-DEP.

Z nieudanych pomysłów można wspomnieć o systemie „zmiękczania” obrazu, w celu uzyskania modnego od lat 20-tych do 90-tych „portretu za mgiełką”. Do czasów elektroniki uzyskiwało się ten efekt filtrami (zamożniejsi fotografowie), lub nakładając pończochę na obiektyw (ubożsi). Canon stworzył do tego specjalny program na kole trybów, który naświetlał klatkę filmu dwukrotnie- raz z prawidłowo ustawioną ostrością, drugi raz- automatycznie rozostrzoną. Efekt podobny do pończochy, ale jaka automatyka!

Najdalej w gadżetach poszła Minolta. Był to spacer aż po krawędź mogiły. Minolta nie była nigdy przodownikiem w obiektywach- nie miała za wiele super wyjątkowych szkieł, natomiast cała inżynierska para szła w aparaty.

W pewnym momencie wprowadzono serię lustrzanek i obiektywów zoom z automatyczną zmianą ogniskowej. Powiedzmy to jeszcze raz- OGNISKOWEJ, a nie tylko ostrości. Znaczy się aparat sam dostosowywał zoomowanie do motywu jaki wykrywał przed obiektywem, sam kadrował portrety i rozszerzał kąt widzenia dla pejzaży. Nie wiadomo było tylko- po co tu jeszcze fotograf. Na tyle to deprymowało ludność cywilną, że przestała kupować Minoltę i ta musiała wprowadzać całkowicie nowe wzornictwo kolejnych modeli, żeby przekonać klientów „że to już nie te dziwne automaty”.

Wracając do A-DEP- na początku był to całkiem niezły pomysł. Powinien się nazywać raczej A-DOF, bo oznaczało to coś w duchu „Automatic Depth Of Field”, ale być może nazwa była już zastrzeżona. Był to (ale już nie jest) program pomagający ustalić głębię ostrości zdjęcia tak, żeby obejmowała te elementy które fotograf życzy sobie mieć ostre (Tu, a propos, moje Rebusy m. in. o głębi ostrości ). Wszystko polega na przymykaniu przesłony- bo to od niej zależy głębia ostrości. Rzadko komu chce się dokonywać dokładnych obliczeń odległości, ogniskowych i przesłon, na ogół robi się to na wyczucie, pamiętając że głębia ostrości rozciąga się tylko w 1/3 przed punktem w który celuje ostrość, a aż 2/3 za tym punktem. Tymczasem Canon wprowadził w modelu EOS 750 automacik, który liczył to wszystko dokładnie. Odbywało się to tak:

Nastawiamy program A-DEP.

Celujemy punktem ostrości w najdalszy obiekt, który ma być ostry na zdjęciu i naciskamy spust do połowy.

Celujemy punktem ostrości w najbliższy obiekt, który ma być ostry na zdjęciu i naciskamy spust do połowy.

Zapala się kropka, potwierdzająca ustawienie ostrości

Kadrujemy i wykonujemy zdjęcie naciskając spust do końca.

Może skomplikowane i żmudne, ale czasami naprawdę PRZYDATNE. Można było wycelować w ciocię Helę na końcu stołu, a potem w wujka Gienka na pierwszym planie i wuala- nikt nie miał pretensji że jest rozmazany.

Tak było bodajże do EOS'a 5 (1992) Wtedy inżynierowie wynaleźli coś nowego i połączyli to ze starym. Wielopunktowy autofokus. „To może ja to uproszczę” powiedział jakiś inżynier, jak w reklamie kabaretu Mumio:

https://www.youtube.com/watch?v=Gq_vFDGGc1U

Teraz A-DEP działał za JEDNYM tylko przyciśnięciem spustu- wystarczyło jedynie utrzymać elementy które miałyby być ostre w polu trzech/ pięciu punktów autofokusa.

Jakoś dawało się to znieść, choć wcześniej ciocia Hela mogła znajdować się w lewym górnym narożniku, a wujek Gienek w prawym dolnym- i A-DEP też działał. Teraz zmuszano nas do tego by obydwoje znajdowali się w środku kadru, w polu rzeczonych punktów AF.

A potem Canon wprowadził 7 punktów AF.

A potem Canon wprowadził 9 punktów AF

A potem Canon wprowadził 11 punktów AF, rozrzuconych po całym kadrze.

No i, do cholery, spróbujcie teraz tak ustawić kadr, żeby ŻADEN punkt autofokusa NIE celował teraz w komin cukrowni za ciocią Helą, oraz kielonek bimberku pół metra przed wujkiem Gienkiem, podczas używania funkcji A-DEP.

NIE DA SIĘ.

To nie działa!!!!!

Canonie! To nie działa! Marnujesz od 10 lat miejsce na kółeczku nastaw na funkcję, która źle działa i w związku z tym NIKT jej nie używa. Dlaczego?

Ja rozumiem- japońska tradycja i szacunek dla przeszłości.

Ja rozumiem- dawny splendor i szum w artykułach gazetowych, gdy funkcję tę wprowadzano w 1990 roku.

Wspomnienia to piękna rzecz.

Ale, ratunku! To nie działa!

Wyjścia są trzy:

1. Powrót do pierwotnego, trzykrokowego ustawiania głębi ostrości, przy pomocy tylko jednego, centralnego czujnika.

2. Schowanie tej funkcji głęboko w menu- dla tych, którzy wiedzą już wszystko o życiu i teraz chcą się zmierzyć z A-DEP.

3. Przyznanie się do porażki, uznanie tego trybu za anachronizm i popełnienie seppuku nad kieliszkiem sake.

Canonie! Do roboty!

Fabrykant

z www.fabrykaslubow.pl

Dodane po kilku dniach P.S. 
Dla sprecyzowania- pierwotny, ustawiany pojedynczym czujnikiem system nazywał się "DEP", a "A-DEP" to jego nieszczęsna uproszczona przeróbka z którą się do dzisiaj męczymy.